De milt zorgt voor een goede afweer tegen bacteriën. Leven zonder milt of met een slechtwerkende milt brengt een verhoogd kans op (levensbedreigende) infecties met zich mee. Hier leest u welke maatregelen u kunt nemen om het risico op een infectie zo klein mogelijk te maken.
De milt is een belangrijk orgaan dat zorgt voor een goede afweer tegen bacteriën. Dit doet de milt door:
- antistoffen te maken tegen bepaalde bacteriën;
- bacteriën en andere ziektekiemen direct uit het bloed te verwijderen.
Wat zijn de gevolgen van leven zonder milt?
Als u geen milt heeft (asplenie) of als uw milt niet goed werkt (hyposplenie) loopt u een grotere kans op levensbedreigende infecties. De kans dat u een infectie krijgt is het hoogst tijdens de eerste twee jaar na het verwijderen van uw milt. Daarna blijft er ook een verhoogde kans op ernstige infecties bestaan. Gelukkig krijgen de meeste mensen geen infectie.
Levensbedreigende infecties worden vooral veroorzaakt door bacteriën die omgeven zijn door een kapsel. Dit zijn pneumokokken, de Haemophilus influenzae-bacterie en meningokokken. Wordt u gebeten door een dier, dan kun u in zeldzame gevallen ook een ernstige infectie krijgen. Wanneer u in het buitenland bent geweest heeft u een verhoogde kans om malaria of babesiose te krijgen.
Welke maatregelen adviseren wij om infecties te voorkomen?
- Vaccinaties: laat u vaccineren.
- Neem antibiotica wanneer u koorts heeft of zich koortsig voelt. Zorg er daarom voor dat u deze antibioticumkuur thuis heeft liggen en neem deze ook mee op reis. Soms krijgen mensen het advies van de arts twee jaar lang antibiotica te gebruiken.
- Zorg ervoor dat u, uw omgeving, en uw huisarts op de hoogte is dat u verhoogde kans op infecties heeft omdat u geen milt hebt.
- Gaat u op reis? Neem dan contact op met de GGD voor advies op reis.
Hieronder leggen we deze maatregelen uit.
Vaccinaties
Vaccinaties verminderen de kans op een ernstige infectie. Meestal krijgt u de verschillende vaccinaties voordat uw milt wordt verwijderd. Soms is dat niet mogelijk. Dan krijgt u ze pas daarna. De volgende vaccinaties zijn belangrijk voor u:
- Pneumokokken-vaccins. Dit zijn twee verschillende vaccinaties. U krijgt eerst het 13-valent pneumococcenconjungaatcaccin en na twee maanden het 23-valent pneumococcenpolysacharidevaccin. Het 23-valent pneumococcenpolysacharidevaccin herhaalt u daarna iedere 5 jaar bij uw huisarts.
- Haemophilus influenza-vaccin. Deze vaccinatie krijgt u één keer.
- Meningococcenvaccin (ACWY). Deze vaccinatie krijgt u één keer. Mensen jonger dan 24 jaar krijgen een tweede vaccinatie door de huisarts na drie tot vijf jaar.
- Meningococcen vaccin (type B) -U krijgt tweeprikken met een tussenpoos van twee maanden.
- Griepprik. Deze vaccinatie kunt u ieder jaar bij uw huisarts laten doen.
Antibiotica
Noodvoorraad antibiotica
Nadat u milt is verwijderd of nadat uw milt minder goed is gaan werken, moet u altijd een noodvoorraad antibiotica bij u hebben. Het antibioticum heet Amoxicilline-clavulaanzuur. Bent u overgevoelig voor penicilline, dan krijgt u van de huisarts of behandelend specialist een recept voor een ander medicijn.
Let op
Controleer regelmatig de houdbaarheidsdatum van de antibiotica. Is de medicatie niet goed meer of niet meer lang houdbaar? Haal dan op tijd nieuwe medicijnen met een herhaalrecept van de huisarts.
Wanneer u boven 38.5ºC koorts heeft, neemt u direct, binnen een uur, één tablet van de noodvoorraad antibiotica in. Neem ook altijd contact op met uw huisarts of behandelend arts. Ook bij een koortsig gevoel is het verstandig met uw arts te overleggen.
Onderhoudsantibiotica
Sommige mensen krijgen het advies de eerste twee jaar dagelijks antibiotica te gebruiken. Dit antibioticum heet Feniticilline. U neemt eenmaal daags 500 mg. Bent u overgevoelig voor penicilline, dan krijgt u van de huisarts of behandelend specialist een recept voor een ander medicijn.
Overige antibiotica
Bent u door een hond of kat gebeten, neem dan contact op met uw huisarts of behandelend specialist. De wond moet worden schoongemaakt en u moet starten met een antibioticumkuur.
Medical alert
We raden u aan altijd een medical alert-kaart bij u te hebben waarop staat dat uw milt is verwijderd/uw milt minder goed werkt. In plaats van een medical alert-kaart kunt u ook een medaillon dragen.
Vertel ook zelf bij elk bezoek aan uw huisarts of andere arts dat u geen milt meer heeft of uw milt minder goed werkt. Dan kan de arts hier rekening mee houden.
Op reis
Gaat u op reis naar het buitenland, dan raden wij aan zo snel mogelijk contact op te nemen met de GGD. De GGD adviseert u hoe u veilig op reis kunt wanneer u verhoogde kans op infecties heeft. Met name malaria-infecties kunnen zeer ernstig zijn. Soms heeft u ook een extra meningococcenvaccin nodig.
Contact
Heeft u nog vragen, dan kunt u bellen met de locatie waar u onder behandeling bent:
Zwolle
Interne geneeskunde
088 624 33 50 (bereikbaar van maandag tot en met vrijdag van 8.30 tot 17.00 uur)
Kunt u niet komen? Laat het ons snel weten, dan maken wij een nieuwe afspraak.
FAQs
De milt zorgt voor een goede afweer tegen bacteriën. Leven zonder milt of met een slechtwerkende milt brengt een verhoogd kans op (levensbedreigende) infecties met zich mee.
Wat gebeurd er als je geen milt meer hebt? ›
Risico's. Als u geen (goed werkende) milt heeft, dan heeft u een verhoogd risico op levensbedreigende infecties. De meeste infecties treden op in de eerste 2 jaar na het verwijderen van de milt, maar ook daarna blijft er een verhoogde kans op ernstige infecties bestaan.
Wat zijn de gevolgen van het verwijderen van de milt? ›
Het grootste risico loopt u tijdens de eerste twee jaar na het verwijderen van uw milt. Ook na die tijd is er echter een verhoogde kans op infecties aanwezig. Meestal begint de infectie met een grieperig gevoel en koorts. Deze symptomen kunnen in korte tijd snel toenemen, waardoor u zich steeds zieker gaat voelen.
Kan men leven zonder milt en pancreas? ›
Zonder milt of met een slechtwerkende milt is de filterfunctie afwezig of afgenomen. U kunt de milt wel goed missen, maar na het verwijderen van de milt loopt u een verhoogd risico op het krijgen van infecties en kunnen sommige infecties snel levensbedreigend worden.
Kan iemand leven zonder zijn milt? ›
In principe kan men zonder milt goed leven. Dit komt onder meer omdat de lever veel functies van de milt kan overnemen. Na miltverwijdering is het echter wel belangrijk om maatregelen te nemen tegen ernstige infecties door middel van antibiotica en vaccinaties.
Wat is de levensverwachting van een persoon zonder milt? ›
Wat is de levensverwachting van iemand die een splenectomie heeft ondergaan? U kunt na een splenectomie een normale levensverwachting hebben als u voorzorgsmaatregelen neemt om infectie te voorkomen. Toch is de kans twee tot drie keer groter dat u een infectie krijgt of een gerelateerde complicatie (waaronder overlijden) krijgt als u zonder milt leeft .
Hoe blijf je gezond zonder milt? ›
Weet wanneer u antibiotica moet nemen
Zeer jonge kinderen moeten ze mogelijk dagelijks innemen totdat ze met geschikte vaccins tegen pneumokokkeninfecties zijn gevaccineerd. Mensen zonder een functionele milt wordt geadviseerd om te allen tijde een volledige antibioticakuur bij zich te hebben .
Hoe lang herstel na verwijderen milt? ›
Is de wond volledig gehecht en gesloten, dan geneest deze voor het grootste deel binnen tien dagen. De volledige wondgenezing duurt echter zes weken. U hoeft de wond thuis geen specifieke verzorging meer te geven. Er hoeft geen verband meer op.
Wat doet alcohol met je milt? ›
Voor zover bekend is er geen directe relatie tussen alcohol en de milt. Wel kan door overmatig drinken de milt vergroten (splenomegalie, hypersplenie). De miltvergroting door alcohol is onderdeel van het proces van het ontstaan van levercirrose. Hierdoor is de afvloei van bloed vanuit benen en onderlichaam verstoord.
Kan een milt weer aangroeien? ›
Zodat we zeker weten dat er geen deel van de milt achterblijft. Theoretisch kan deze weer aangroeien zodra er een stukje achterblijft. Zelfs als is er geen bloedvaten inzitten, kan er weer een nieuw miltje ontstaan waardoor de patiënt klachten kan krijgen.
Een gezwollen milt geeft meestal geen klachten. Veelvoorkomende symptomen zijn pijn aan de linkerkant van je buik die uitstraalt naar je schouder en buikklachten bij het eten van grote maaltijden.
Wat is slecht voor de milt? ›
Bij een zwakke Milt kost dit extra veel energie en het spijsverteringssysteem verzwakt. Koude dranken, ijsjes geven hetzelfde effect. Niet alleen verkeerde voeding, maar ook eenzijdig eten of een teveel aan vet, alcohol, melkproducten, rauwkost, kruiden en suiker kunnen de miltenergie verzwakken.
Wat zijn de twee functies van de milt? ›
De functie van de milt is het filteren van het bloed. De milt verwijdert onder andere bacteriën uit het bloed, en stimuleert het afweersysteem. Als uw milt niet goed werkt bent u extra gevoelig voor een bepaald soort infecties. Deze infecties kunnen dan erg snel en ernstig verlopen.
Wat zijn de gevolgen van milt verwijderen? ›
Wat zijn de gevolgen van leven zonder milt? Als u geen milt heeft (asplenie) of als uw milt niet goed werkt (hyposplenie) loopt u een grotere kans op levensbedreigende infecties. De kans dat u een infectie krijgt is het hoogst tijdens de eerste twee jaar na het verwijderen van uw milt.
Is de milt de pancreas? ›
De pancreas of alvleesklier is een langeraakt orgaan in de bovenbuik, gelegen tussen de bocht van het duodenum (twaalfvingerige darm) en de milt.
Wat is een cyste in de milt? ›
Een cyste is een blaasje of holte gevuld met vocht, week materiaal of gas en kan overal in het lichaam voorkomen. Ook in de milt kunnen zogenoemde miltcysten optreden. Een wandelende milt is een aangeboren afwijking van de milt, waarbij de milt niet op de normale manier in de buikholte vastzit.
Hoe belangrijk is je milt? ›
De functie van de milt is het filteren van het bloed. De milt verwijdert onder andere bacteriën uit het bloed, en stimuleert het afweersysteem. Als uw milt niet goed werkt bent u extra gevoelig voor een bepaald soort infecties. Deze infecties kunnen dan erg snel en ernstig verlopen.
Hoe merk je dat je last hebt van je milt? ›
Een gezwollen milt geeft meestal geen klachten. Veelvoorkomende symptomen zijn pijn aan de linkerkant van je buik die uitstraalt naar je schouder en buikklachten bij het eten van grote maaltijden.
